پرسش: دوگانه اندیشی، جدائی عملی و آشکار فعلی را در میان اعضاء فعال و مطرح جبهه ملی ایران چگونه توجیه میفرمایید؟
زعیم: اندیشه هرگز نباید یگانه باشد. مثال آنرا که حاکم بر ماست مشاهده و تجربه میکنیم. همه باید اندیشه کنند و آن اندیشه که بیشینه پذیرش را داشته باشد حاکم شود، آنهم برای مدتی کوتاه تا اندیشه بهتری از راه رسد. هموندان فعال و مطرح جبهه ملی ایران نمیتوانند در درازنای حکومت جمهوری اسلامی، برای مثال، همانگونه عمل کنند که در آغاز جمهوری اسلامی از سر احتیاط برای ماندگاری خود عمل میکردند. اگر اندیشه ندارند، راه اندیشه را بر دیگران نبندند. اگر شجاعت ابراز اندیشه خود را ندارند، سد راه دیگران نشوند. آزاد اندیشی یا دگراندیشی دوگانگی نیست، دگراندیشی شمعی است که برای بیرون آوردن دیگران از تاریکی و گمراهی افروخته میشود.
پرسش: _ رفع دوگانه اندیشی برای احیاء ارزشهای اجتماعی و پیشرفت کشور مخصوصا در زمینه سیاستهای بین المللی، اقتصادی و فرهنگ، آنهم با کم وکیف موجود، با این همه مخاطرات که میهنمان را تهدید و تحدید مینماید را آیا از ضرورتهای اصلی میدانید؟
زعیم: چرا باید دوگانه اندیشی را "رفع" کرد؟ دوگانه اندیشی و دگراندیشی باید باعث تبادل اندیشه ها، کنکاش و دستیابی به راهکارهایی بهتر باشد. یکسونگری و توقف اندیشه همانست که ما در رژیم های ایدئولوژیک می یابیم. نباید از اندیشه دیگران حتی اگر رادیکال باشد ترسید. بویژه در این دوران بحرانی و مخاطراتی که میهنمان را "تهدید و تحدید" میکند، ما باید در پی نوآوری، دانش، تخصص و آزادی کنکاش باشیم. آنان که نمیتوانند اندیشه های نو را تحمل کنند در گذشته باقی مانده اند. ما نباید تنها برای اینکه رییس باشیم، کسانی را که از ما بهتر می اندیشند کارشناس و شجاعتر هستند از خود برانیم. میهن ما، بویژه در زمان حاضر، نیاز به اندیشه های نو، دیدگاههای تازه و راهکارهای جدید دارد، نه خفتگی در گذشته.
پرسش _ آیا مانعی واقعی در زمینه یگانگی تشکیلات که مورد بهره برداری سیستم «هشیار فرصت طلب» قرار گرفته و در عواقب آن همه عزیزان عضو جبهه مسئول بشمار میروند، وجود دارد که از چشم وطن دوستان دور مانده است؟
زعیم: "هشیار ان فرصت طلب" ضعیف تر از آنند و عمل کردها گواه آن ، مانع واقعی خود ما هستیم. در جبهه ملی ایران همیشه کسانی بوده اند که فقط میخواستند "باشند" و حتی در "صدر" باشند، بی اینکه در طی دهه های گذشته خود نمودی از توانمندی و ابتکار سیاسی، نوآوری سازمانی یا شهامت سیاسی از خود نشان داده بوده باشند. بیانیه ها همیشه ادواری و تکراری بود و در سخنان آویزان شدن به تاریخ و حیثیت سیاسی شادروان دکتر مصدق.
رقابت سالم همیشه در سازمانهای سیاسی سراسر جهان وجود دارد و باید وجود داشته باشد تا بهترین ها نماینده سازمان بشوند. اگر ما تصور کنیم که کارهای ما و ترفندهای ما را مردم نمی بینند و نمی فهمند، سر در برف فروکردن است. همیشه پشتیبان تزریق خون تازه به سازمانهای جبهه ملی ایران بوده ام، به همین دلیل جوانان و دانشجویان زیادی و از بسیاری شهرها به جبهه ملی ششم اقبال کرده اند. شاید شرایط آغوش باز آغازین خود ما هم برای سازماندهی جبهه ملی ششم کمی شتابزده بوده، ولی در هر حال کاری ضروری بود که زمان و درایت و بردباری پیش کسوتان با تجربه در سازماندهی و مدیریت نتیجه دلخواه را به سود جبهه ملی، مردم و میهن به بار خواهد آورد.
ما نه باید از آغوش باز و نوآوری پرهیز کنیم و نه از آزمایش و خطا واهمه داشته باشیم. سیاست هنر ممکن ها و میدان رقابت و کارزار اندیشه و کاربرد راهکارهای بهینه است.
پرسش _ با وقوف به حضور اندیشمندان شناخته شده هزینه پرداز، مطلع و پویا، آیا ادامه دوگانه بودن و فعالیت غیر هماهنگ موجود که به گواه دلسوزان راستین وطن «بشدت به خودزنی مشغول شده اند» را به نفع کشور و در مسیر اهداف جبهه ملیمان می بینید؟
زعیم: دانش و هنر سیاست آموزش دادنی نیست، آموختنی و تجربه کردنی است. آنان که هوشمند هستند پیش از اینکه خویشتن سیاسی را بشناسند و الگوهای تجربه شده را به تن خود آزمایش نمایند، ناهماهنگی را پیش نمیگیرند. آنان که چندان هوشمند نیستند و یا دچار شتابزدگی برای خودنمایی هستند، گاهی با تکیه به پشتبانان نابخرد و یا کتابهای درسی خود و بی توجه به شرایط بحرانی و غیرعادی کشور و سطح توان خودشان در تحلیل رویدادها، بر پایه تخیلاتشان راهکارهای نامناسبی را پی میگیرند و در نتیجه سودمندی خود را از دست میدهند.
این رویداد تازه ای در سازمانهای سیاسی جهان نیست، ولی در ایران به علت خفقان سیاسی تاریخی کشور و کم تجربگی ما در گفتمان و کنکاش، بیشتر رخ میدهد. ما باید بردبار و بخشاینده باشیم، هرچند که در شرایط بحرانی و استثنایی که اکنون در کشور ما جاری است، رفتار ناهماهنگ میتواند بطور موقت به توانمندی و درجه نفوذ سیاسی سازمان آسیب بزند.
پرسش – بدون اغماض - کدامین جریان در این تفرق و خودزنی که «به هزینه شدن جبهه ملی» می انجامد را بیشتر نقش آفرین میدانید؟
زعیم: این عبارت "هزینه شدن جبهه ملی" توصیف درستی نیست؛ مانند اینکه بگویید «شارل دوگل» با ساختن جمهوری پنجم فرانسه بر ویرانه جمهوری بسیار ناکارآمد چهارم، فرانسه را هزینه کرد! یا شورای چهارم جبهه ملی که بر ویرانه شورای سوم برپا شد، جبهه ملی را هزینه کرد. حکومتها و حزبها باید پاسخگوی نیازهای روز کشورشان باشند. حتی قانون های اساسی هم باید در هر دوران پاسخگوی نیازهای زمان خود باشند. وقتی در 1787 «شورای بنیانگذاران جمهوری ایالات متحده » قانون اساسی می نوشتند،«توماس جفرسون» گفت این قانون باید هر 19 سال یکبار بازنگری شود، زیرا ما حق نداریم برای نسل های آینده قانون تعیین کنیم. بهمین دلیل قانون اساسی امریکا در این 230 سال 27 متمم داشته است یعنی میانگین هر 9 سال یک اصلاح.
نکته قابل توجه دیگر اینکه اعضای شورای قانونگذاری، بجز «بنجامین فرانکلین 81 ساله» که آنرا مدیریت میکرد، همه بین 30 تا 40 سال سن داشتند. البته با توجه به نیاز نسلهای تازه بالغ، نباید نیازهای نسلهای پسین و پیشین را پایمال کرد، و فهم این امر نیازمند هوشمندی و بلوغ فکری است که خوشبختانه قانون نویسان امریکا از آن برخوردار بوده اند.
جبهه ملی هم با توجه به نیازهای این زمان کشور، بحران مدیریت و سیاست های اقتصادی، اجتماعی و خارجی کشور که بر پایه نادانی، فساد، خشونت و حفاظت از مقام و ثروت شخصی و بی توجهی به منافع ملی و آینده کشور به فروپاشی نزدیک میشود، نیاز به جهشی اساسی در کیفیت سیاسی، شهامت و از خود گذشتگی و رهایی از کفشهای چُدنی ادوارگرایی و تکرار و کسب مشروعیت از گذشته داشت.
جبهه ملی ایران (سامان ششم) با اعتقاد راسخ به آینده نگری و ساخت سازمانی چابک و پیشرو برازنده پیشینه تاریخی خود بر پایه فرهیختگی، کیفیت، خدمت به مردم و آینده ایران و از خودگذشتگی پایه گذاری شد که البته جوانگرایی در سطوح تصمیگیری بخشی از طراحی نوین ما بوده است. هرچند که شاید بعلت شتابزدگی در جوانگرایی هنوز به موفقیت دلخواه نرسیده ایم، ولی شمار زیادی از جوانان فرهیخته و میهن دوست و مشتاق خدمت در سراسر کشور و حتی برونمرز به ما پیوسته اند که آینده درخشانی را برای جبهه ملی ایران نوید میدهد.
امیدوارم که هر کس با هر نامی با جبهه ملی یا برای جبهه ملی فعالیت میکند در محدوده توانایی های خود موفق باشد و ما از هیچ کمکی که در این راه از ما درخواست شود خودداری نمیکنیم.
مصباح: با سپاس از حوصله و اظهار نظری که فرمودید
پنجشنبه 19 دی 1398خ