ایران و سوریه: جفت ناهمساز!

(ترجمه فارسی)

از: کورش زعیم

دیدار نخست وزیر سوریه از تهران، درست در زمان بحران لبنان، پرسش خطیری را در مورد سیاست بازیهای خارجی ما در رابطه با منافع ملی بر می انگیزد. این دیدار، در اوج  بحران ترور رفیق حریری،  ممکن است، بطور عمد یا غیرعمد، توجه را از سوریه منحرف و گونه ای مشارکت ایران را وانمود سازد. زمان این دیدار برای ایران نمی توانست بدتر از این باشد، هنگامی که خود ایران بخاطر نیت های ابهام آمیزش زیر فشارهای شدید بین المللی است. این بارهم ایران، مانند همیشه، سرانجام هزینه یک مسئله سوریایی را خواهد پرداخت.

در طی ربع قرن گذشته، سوریه دریافت کننده سخاوت ایرانی در شکل های کمک مالی، پشتیبانی سیاسی، نفت رایگان، وام های پس ندادنی، مشارکت در سرزنشهای بین المللی، سرمایه گزاری و غیره بوده است. ولی در بازگشت، سوریه همیشه با دوستان عرب ضد ایران خود صف بندی کرده و همیشه در مواردی که برای منافع ملی و تمامیت ارضی ایران زیانبار بوده علیه ما رای داده است. مسئله حساس سه جزیره ایرانی خلیج فارس، یکی از نمونه های بارز خنجرزنی یک دوست از پشت است. آیا ما هرگز رای سوریه را در پشتیبانی از منافع ملی خود داشته ایم؟  یک بار هم نشده که سوریه پرداختی روی بدهیهایش به ایران بکند یا حتا سپاسگزار سخاوت سه میلیار دلاری و پشتیبانی های سیاسی ما باشد. سوریه همیشه یک گیرنده از ما و یک اردنگ زن به ما بوده است.

اکنون سوریه توسط مردم لبنان متهم به شراکت داشتن درقتل رفیق حریری ونیز سرپیچی از قطعنامه سازمان ملل برای خروج نیروهایش از لبنان است. آنچه من درک نمی کنم اینست که چرا جمهوری اسلامی ایران، در این دوران بسیار حساس، هنگامیکه خودش زیر فشار جامعه جهانی در اتهام پشتیبانی تروریسم و برنامه غیر صلح آمیز هسته ای و حتا تهدید حمله امریکا واسراییل است، با سوریه خلوت می کند؟ آیا از دید دیپلوماتیک، این مناسب ترین زمان برای دیدار این جفت ناهمساز بود؟

ما منافع اقتصادی و استراتژیک، و حتا فرهنگی، اندکی با سوریه داریم، بجز وجود زیارتگاههای شیعی که پول ایرانیان را بسوی اقتصاد سوریه سرازیر میکند. ما مرز مشترکی نداریم، بازارمشترکی نداریم، وابستگی تاریخی و حتا فرهنگی چندانی نیز نداریم؛ و حتا از دید مذهبی هم رژیم حاکم ترجیح می دهد ما وجود نداشته باشیم. قتل عام شیعیان ایرانی در گذشته بدست این رژیم فراموش نشده است. همسو شدن با سوریه کنونی همسایگان مهم ما، عراق و ترکیه، را آزار می دهد و بی جهت دشمنی امریکا و اسراییل را دامن می زند. این دیدار مانند آن بود که ما در اوج بحران هسته ای ایران با کره شمالی و پاکستان نشست می گذاشتیم. سوریه با لبنان این  مسئله را دارد که باید ثابت کند پیوندی با ترور حریری نداشته، و با لبنان و جهان مسئله دارد که حضور نظامی خود را در لبنان و سرپیچی از دستور سازمان ملل را توجیه کند، و متهم با پناه دادن شورشیان و تروریست های عراق است. ما چرا باید وارد معرکه شویم؟ آیا سفر نخست وزیر سوریه به ایران نمی تواند این توهم را در جهان ایجاد کند که ایران در این مسائل بگونه ای دخالت دارد؟

ما خودمان به اندازه کافی مسئله داریم. از دید تاریخی و استراتژیکی، روابط خوب ما با لبنان و عراق بسیار مهمتر از ارضای اشتهای تمام نشدنی یک متحد غیر دموکراتیک و دوست نماست.

30/11/83 (از چاپ در ایران دیلی منع شد)