گفتگوی رادیو زمانه ( مریم محمدی) با کورش زعیم

12 فروردین 1388

موضوع: رفراندوم 12 فروردین 58، یادآوری دموکراسی؟

پرسش: امروز، چهرشنبه دوازدهم فروردین ماه، سی و یکمین سالگرد روزی است که روز جمهوری اسلامی نام گرفته است. زیرا که در این روز بنا بر تصمیم رهبری انقلاب 1357، مردم ایران به پای صندوق های رای رفتند و در گزینه ای میان «آری» یا «نه» به جمهوری اسلامی رای دادند. آیا رفراندوم دوازدهم فروردین یادآور دموکراسی است؟

کورش زعیم: رفراندوم دوازدهم فروردین 1358، اکنون بهیچ وجه یادآور دموکراسی نیست. البته آن موقع استنباط ما این بود که وارد یک دوران دموکراتیک می شویم، مانند زمان نهضت ملی ایران.

  ولی حالا، پس از گذشت سی سال از این جریان، که شما هم   با بلاهایی که بر سر ملت ایران آمده آشنا هستید، برای من یادآوری سی سال عمر بر باد رفته این ملت است که امیدهای زیادی به این رویداد بسته بود. یادآوری دروغ هایی که ملت گفته شده، وعده های زیرپا گذاشته شده و خدعه هایی که با ملت ایران شده، یادآور عقب افتادگی کشوری فقیر شده که به عقیده من باید اکنون یکی از ابرقدرتهای اقتصادی جهان می بود، و یادآور از دست رفتن احترام ملت و کشور ما در جهان به علت رفتارهای ضد بشری و غیرعقلانی دولتهای جمهوری اسلامی است، و یادآور ثروت های بر باد رفته، فرصت های از دست رفته و یک حکومت بی خرد و بی فرهنگ ضد ایرانی.

پرسش: آقای زعیم، آن روز هم گویا این انتقاد وجود داشت که چرا آری یا نه، و آنهم میان جمهوری اسلامی و نظام پادشاهی.

کورش زعیم: البته‏، دیگر دوران رژیم پادشاهی به‏سر آمده بود. نه تنها در ایران، بلکه در جهان. الان بسیاری از کشورهایی که پادشاهی داشتند، به جمهوری روی آورده‏اند. چون هیچ‏کس نمی‏خواهد رهبری کشورش با روش ژنتیک تعیین شود. ایران هم این مرحله را پشت سر گذاشت. چون ایران همیشه در طول تاریخ، پایه‏گذار و پیشگام ایده‏ها و ایدئولوژی‏های جدید بوده است. بنابراین، این هم از ایران انتظار می‏رفت.

البته، ما این جمهوری را باید در زمان انقلاب مشروطیت می‏داشتیم. اما همین روحانیان، جلوی جمهوری شدن کشور را گرفتند و دوباره پادشاهی را برقرار کردند. رفراندمی هم که سی سال پیش داشتیم، به ما به عنوان ملت ایران، این تصور را داد که سرانجام وارد یک جمهوری دمکراتیک، مبتنی بر رأی مردم می‏شویم. ولی متاسفانه، این هم نوعی پادشاهی مذهبی را برای ما به ارمغان آورد و دیکتاتوری بسیار بسته‏ای را به ما تحمیل کرد که هنوز هم ملت از آن رنج می‏برد و باعث همه‏ی این عقب‏افتادگی‏ها و همه این دشواری‏ها است که در طول این سی سال، ما تحمل کرده‏ایم.

امیدوارم، همان‏طور که حکومت شوروی که از نظر ایدئولوژیک بودن، خیلی مشابه جمهوری اسلامی بود، هفتاد سال بیشتر داوم نیاورد ...

پرسش: آین حکومت هم هفتاد سال دوام بیاورد؟

کورش زعیم: نه، فکر می کنم برای این حکومت سی سال کافیست. امسال باید پاسخگو باشند.

 فکر نمی کنم، چون میراث رامهرمز می گوید تازه کشف شده. در بالای آن می گویند کاوش شده و احتمالا دفینه و آثار باستانی که بوده دزدیده شده و فقط مقداری سفال پراکنده آنجا است. ما خبر دقیق نداریم و امیدواریم مردمی که علاقه دارند به میراث فرهنگ و تاریخشان بروند آنجا بررسی کنند و ببینند چه آسیبی رسیده است. ولی احتمال می دهم که این جاده از مسیری رد شده که یکی از سازه های آن زمان را تخریب و دفن کرده که این پایه ستونها باقی مانده آن است.

  پرسش: [آیا در ایران قانونی وجود دارد که در اینگونه مواقع سازمان میراث فرهنگی بتواند دخالت کند و از تخریب جلوگیری نماید؟]

  کورش زعیم: چرا، قانون ما اجبار می کند که در هر پروژه عمرانی، بویژه در آن مناطقی که مناطق تاریخی به شمار می آید، حتمی باید سازمان میراث فرهنگی آنجا را بازدید کند و بررسی کند و اجازه دهد و بدون اجازه سازمان میراث فرهنگی پیمانکاری حق ندارند به آنجاها دست بزند. ولی تجربه ما این بوده که در جمهوری اسلامی هیچگاه از این قانون استفاده نمی شود. بهمین دلیل ما سازه هایی داریم مانند سد سیوند که به پاسارگاد آسیب رسانده، مانند آن قطاری که از کنار نقش رستم رد می شده و این متروی اصفهان که سازه های نقش جهان و پل خواجو را نابود می کند. سازمان میراث فرهنگی به هیچ وجه مسئولیتی نسبت به میراث فرهنگ و تاریخ ایران احساس نمی کند. آنها فقط مشغول ترمیم و حفاظت از امامزاده ها هستند.

-0-